ابعاد حمام و سرویس
در هرخانه و مکانی وجود سرویس بهداشتی الزامی می باشد. اما اندازه ی آن به آن محیط بستگی دارد، هرگز در یک خانه ی کوچک، نباید سرویس بهداشتی، ابعاد بزرگی داشته باشد. اغلب خانه های بزرگ دارای 2 سرویس بهداشتی می باشند. در ادامه با ابعاد استاندارد سرویس بهداشتی آشنا می شوید.
دوش‌ها، وان‌ها و سایر وسایل بکار رفته در حمام‌ها و سرویس‌ها به طور استاندارد و پیش‌ساخته وجود دارد. در طراحی سرویس‌ها می‌توان فرورفتگی‌هایی را در دیوار نزدیک دوش یا روشویی به عنوان محلی برای لوازم بهداشتی مورد نیاز، ایجاد کرد.
در صورت کوچک بودن فضا سرویس، می‌توان از درب‌های کشویی که وارد دیوار توخالی یا درب‌های ریلی معمولی؛ استفاده کرد. کلید روشنایی سرویس‌ها، بیرون از آن‌ها و کنار ورودی قرار می گیرد و یک پریز عایق در ارتفاع 1/30متر کنار آینه برای استفاده لوازم برقی تعبیه شود.
سرویس بهداشتی اصلی غالباً مورد استفاده افراد غریبه (مهمان) می باشد، مساحت تقریبی آن حداقل 5 متر، نسبت به سایر سرویس های خانه در سرویس اصلی از مبلمان لوکس استفاده می شود.
حمام اصلی، مورد استفاده کلیه افراد خانواده ساکن در خانه می باشد.
حمام مستر، فضایی کاملا خصوصی مورد استفاده افرادی که در اتاق مجاور سرویس مستر قرار دارد.
ابعاد سرویس بهداشتی کوچک نباید کمتر از 120 در 110 طراحی شود.
اندازه استاندارد سرویس بهداشتی در خانه های کوچک و با وسعت کم 155 در 110 است.
برای طراحی سرویس بهداشتی با روشویی و توالت فرنگی و درب رو به داخل، ابعاد 120 در 140 سانتیمتر مناسب است.
برای طراحی سرویس بهداشتی با وان، روشویی و توالت فرنگی ابعاد 155 در 215 سانتیمتر مناسب است.
برای طراحی سرویس بهداشتی با وان، دوش، روشویی و سرویس فرنگی ابعاد 215 در 260 سانتیمتر مناسب است.
برای طراحی سرویس بهداشتی برای دو نفر با فضای وان مستقل حداقل 185 در 350 سانتیمتر مناسب می باشد.
معمولاً یک سرویس توالت در بخش عمومی خانه و یک حمام در بخش خصوصی و نزدیک اتاق خواب‌ها طراحی می‌شود. می‌توان از یک سرویس در نزدیک اتاق خواب‌ها به طور مشترک و با رعایت تفکیک فضاها، برای توالت و حمام استفاده شود و توالت اصلی در نزدیکی ورودی و با دسترسی مهمان و نشیمن قرار گیرد.
در طراحی، دو محدوده ی تر و خشک در نظر گرفته شود که هم تفکیک شده و جدا باشند. فضای تَر برای قسمت‌هایی مانند محل شستشو و دوش، وان، توالت و یا هر قسمت دیگری که احتمال خیس شدن دارند و فضای خشک برای قسمت‌هایی مثل روشویی، کابینت و میز آرایش و هرقسمتی که شامل فضاهای تر نمی شوند. فاصله مناسب بین اجزای سرویس بهداشتی می بایست با توجه به ارگونومی بدن انسان جهت راحتی در استفاده تنظیم شود.
ابعاد و اندازه‌های اجزا
روشویی:
روشویی یکی از کاربردی ترین اجزاء در فضای سرویس بهداشتی و حمام بشمار می رود و بهتر است طرح و رنگ آن با حساسیت انتخاب شود. روشویی از نوع دیواری/کاسه‌ای یا کابینتی باید اندازه‌ای مناسب جهت شستشو (حدوداً ۴۰-۶۰سانتیمتر طول و حداقل ۳۰سانتیمتر عرض) داشته و در اطراف خود دارای فضای باز و تخت برای قرار دادن اشیاء اطراف روشویی باشد. ارتفاع مناسب برای روشویی ۸۰تا۹۰سانتیمتر از زمین است. بهتر است عمق حوضچه برای روشویی کمتر از ۱۰سانتیمتر نباشد.
در مکان‌هایی که به‌دلیل کمبود فضا هنگام باز شدن در؛ امکان برخورد با لبه روشویی وجود دارد، معمولاً از روشویی‌هایی که لبه جلویی آن‌ها منحنی است استفاده می‌شود. روشویی کابین‌دار علاوه بر یکپارچه سازی فضا می‌تواند محل مناسبی برای نگه‌داری وسایل مورد استفاده در سرویس نیز باشد.
ابعاد روشویی با توجه به مساحت سرویس متغیر می باشد. طول ایده آل روشویی در سرویس مستر 120 تا 150 سانتی متر می باشد.
توالت:
سرویس بهداشتی حداقل در فضای به عرض ۷۶ سانتیمتر و ارتفاع ۵۴ سانتیمتر مناسب است. اما جهت راحتی بیشتر، عرض ۹۱ سانتی‌متری و طول ۱۵۴ سانتی‌متری کارکرد بهتری در اندازه‌های کلیدی حمام دارد.
وان:
وان/ جکوزی علاوه بر شستشو، برای آرامش جسم و روان یا مصارف طبی و ماساژ نیز استفاده می‌گردد. برای استفاده از وان‌ها باید توجه داشت که وان‌های عمیق‌تر برای حمام کردن با زمان کوتاه‌تر مورد استفاده است.
دوش
طبق ابعاد استاندارد فضای اطراف دوش حداقل ۸۱ در ۸۱ سانتیمتر باشد اما بهترین اندازه برای فضای دوش ۹۱ در ۹۱ سانتیمتر است
وان همراه با دوش
برخی برای صرفه‌جویی در فضا وان و دوش را در یک جا قرار می‌دهند و برای دوش گرفتن هم لازم است وارد وان شوید. معمولا وان همراه با دوش از سه طرف محصور هستند. بنابراین برای تزئینات این نوع وان استفاده از کاشی‌ها اهمیت بیشتری دارند.
قفسه ها
جهت آویزان کردن حوله‌ها و لباس‌ها، سیستم گرمایشی و خشک‌کن، کابینتی برای نگه‌داری لوازم مورد نیاز در سرویس مثل مواد شوینده و پاک کننده؛ لوازم آرایشی و لوازم بهداشتی شخصی، کابینت نگه‌داری دارو و کمک‌های اولیه، یک آینه بالای روشویی (می‌شود درب کابینت‌ها از آینه استفاده شود)، جای دستمال توالت و دسترسی مناسب آن، در نظر گرفته‌شود.
طبق ابعاد استاندارد در حمام عمق کابینت‌های دارو معمولا بین ۱۰ تا ۱۳ سانتیمتر است. پهنا و بلندی کابینت به صاحب خانه بستگی دارد اما معمولا ابعاد استاندارد بین ۴۶ تا ۷۶ سانتیمتر است که طبق اندازه‌های کلیدی حمام به دست آمده.
درب سرویس
درب سرویس بهداشتی باید اندازه 71، 76 و یا 81 سانتیمتر را داشته باشند و اگر قرار است ویلچر نیز از درب عبور کند باید عرض 91 سانتی‌متری حتما در نظر گرفته شود.
